Rozdział 8

Idea kształtowania wartości

(aksjologia)

Essenceizm rozpoczyna analizę kształtowania wartości od faktu istnienia dobra i zła oraz od konieczności ich jasnego rozróżniania. W tym rozdziale prowadzona będzie przede wszystkim analiza istnienia dobra. Temat zła podany zostanie tylko skrótowo, a rozwinięty w innych rozdziałach.

Zgodnie z teorią istnienia Bytu Pierwoistnego dobro ma swoje źródło właśnie w tym Bycie. Ma On opisaną przez essenceizm Osobowość. Oznacza to istnienie w Nim przymiotów Inteligencji, Woli i Uczuciowości, uzewnętrzniających działanie Jego Serca. Wszystkie te trzy przymioty są w różnym stopniu źródłem dobra. 

Intelekt Bytu Pierwoistnego ukształtował doskonałe, spójne i harmonijne prawa. To one, łącząc się z Energią Pierwszej Przyczyny, tworzą wszechświat oraz wszystko, co się w nim znajduje. Powstał stan zgodny z koncepcją Stwórcy, to znaczy z Jego Wolą. Ten stan należy nazwać dobrem. Gdyby Uczuciowość Bytu Pierwoistnego nie miała wpływu na utworzone prawa, to byłyby one „suche”, „zimne” lub „bezduszne”. Tymczasem w rzeczywistości są „ciepłe” i „przyjazne” człowiekowi. Dzieje się tak dlatego, że Byt Pierwoistny jest spójną jednością Inteligencji, Woli i Uczuciowości. Stąd Jego prawa i zasady wykazują tę samą harmonijną jedność. Dobro, które jest funkcją praw i zasad tkwiących w Bogu, nie jest więc abstraktem oddzielonym od Jego Uczuciowości. Stąd przynosi ludzkości rzeczywistą radość i szczęście.

Reasumując, należy stwierdzić, że pochodzące od Pierwszej Przyczyny prawa i zasady istniejące pierwotnie w sferze poza czasem i przestrzenią można określić jako prawdziwe, niezbędne i wieczne. Przeszły one w wyniku stworzenia do naszej rzeczywistości, tworząc dobro. Dlatego dobro powinno być główną i fundamentalną wartością we wszechświecie.

Poniżej zostały wymienione definicje dobra i zła.

a) w znaczeniu bieżącej rzeczywistości (ogólnie) – dobro jest tym, co powinno być zawsze, a zło tym, czego być nie powinno.

b) w znaczeniu istnienia (też ogólnie) – dobro jest osobliwością trwającą wiecznie, to znaczy w nieskończoność, a zło jest przemijające i zostanie kiedyś zlikwidowane.

c) w znaczeniu czynności (teologicznie) – dobro to działanie i wynik działania zgodny z Wolą Boga, a zło to działanie i wynik działania niezgodny z Wolą Boga.

d) w znaczeniu stanu (też teologicznie) – dobro oznacza Królestwo Niebieskie, czyli świat pod panowaniem Boga, a zło oznacza piekło, czyli świat pod panowaniem Szatana.

e) w znaczeniu uosobienia (również teologicznie) – dobro ucieleśnia się w Osobie Boga, a zło w osobowości Szatana.

Zło to stan sprzeczny z prawami Stwórcy, niestworzony przez Niego i będący zaprzeczeniem dobra. Zatem Bóg nie ma nic wspólnego ze złem i go nie zna. Essenceizm wykazuje logicznie, że zło jest nie tylko osobliwością istniejącą poza Bogiem, ale tworzy wydzieloną sferę rzeczywistości, którą określa się mianem piekła. Właśnie essenceizm podał metodę analityczną prowadzącą do stwierdzenia, że ta nieznana Stwórcy sfera zła jest naszą obecną cywilizacją. W tłumaczeniu essenceizmu piekło jest rzeczywistością będącą nowotworem żerującym na pierwotnej sferze dobra ustanowionej przez Stwórcę.

Aksjologia essenceizmu wypowiada się też o prawdzie.

Prawda (pisana małą literą) oznacza zgodność ze wszystkimi zastanymi, odkrytymi oraz sprawdzonymi przez ludzi prawami i faktami. Inaczej mówiąc, jest to zaprezentowanie właściwego stanu każdego zjawiska.

Prawda (pisana dużą literą) to rzeczywistość wytwarzana przez Byt Pierwoistny. Inaczej mówiąc Prawdą jest Jego wszechwiedzą, a właściwie jest nią On sam i to, co bezpośrednio pochodzi od Niego.

Prawdą samą w sobie, którą mocno udowadnia essenceizm, jest fakt, że Byt Pierwoistny nie zna zła. Ta wartość pociąga za sobą poważną zmianę oceny ustaleń głoszonych przez wiele religii. Problem skutków wyjaśnień essenceizmu dotyczących tego, że Byt Pierwoistny nie zna zła, został omówiony w osobnym rozdziale 32 pt. Człowiek wobec faktu, że Bóg nie zna zła”.